Prijsafspraken: volkomen logisch!

FD kopt deze ochtend: “Rotterdams Bouwbedrijf TBI waarschuwt voor prijsafspraken”. Bouwbedrijven zouden door extreem lage marges volgens de bestuursvoorzitter Daan Sperling in de verleiding kunnen komen om prijsafspraken te maken. Dit vanwege de zware concurrentie.

Terecht punt en logisch dat deze verleiding dreigt: de aannemer wil liever vooraf zekerheid over de prijs, zodat hij later niet via de band van het meerwerk zijn project moet goed maken.

Cruciaal is de vraag wat de belangrijkste oorzaak is van de gesuggereerde prijsafspraken. Mijns inziens is het simpel: bij aanbesteding (ook bij complexe projecten) is de prijs van doorslaggevend belang. Ook al telt de kwaliteit flink mee bij de beoordeling, de prijs maakt het verschil. Door als overheid primair op de prijs te focussen, wordt een aanbesteding door veel aannemers ervaren als een “race tot the bottom”. Ze kunnen zich van de concurrentie onvoldoende onderscheiden door kwaliteit en slimmere oplossingen en zitten veelal vast in het keurslijf van een voorgeschreven ontwerp. Feitelijk wordt de inschrijver gedwongen om te laag in te schrijven, zonder voldoende risicomarge. Daarna ontstaat tijdens de uitvoering de welbekende discussie over meerwerk. Volkomen logische gevolgen.

Dat de aannemer een positief resultaat wil voor zijn project en zijn bedrijf is glashelder. Zeker in de huidige tijd waarbij aannemers maar net het hoofd boven water kunnen houden en de meeste van hen te lage buffers hebben in relatie tot de risico’s.

Als niets wordt gedaan aan de huidige prijs gedreven aanbesteding, is het dan niet te verwachten dat aannemers zullen proberen noodzakelijke risicobuffers op een andere wijze veilig te stellen? Voor veel aannemers is het een kwestie van pompen of verzuipen.