Interview over de nieuwe Aanbestedingswet
De nieuwe Aanbestedingswet: volhouden en vermageren
De nieuwe Aanbestedingswet is in aantocht. Morgen (9 maart) staat de bespreking van het wetsvoorstel op de agenda van de Tweede Kamer. Daarna dient het wetsvoorstel ter goedkeuring te worden voorgelegd aan de Eerste Kamer. Uiterlijk 18 april 2016 zal de nieuwe Aanbestedingswet in werking moeten treden. Met de nieuwe wet worden de Europese aanbestedingsrichtlijnen in Nederland geïmplementeerd.
Aanbestedingsregels schieten doel voorbij
Vanuit de Nederlandse markt en overheid is er veel kritiek op de nieuwe regels.
Enerzijds is het positief dat er meer mogelijkheden komen om aan te besteden. Zo komt er een nieuwe procedure voor het aanbesteden van innovatieve oplossingen, nl. het innovatiepartnerschap. Anderzijds worden de nieuwe regels als ingewikkeld en beperkend ervaren. Wij vroegen aanbestedingsspecialist Anja van den Borne hoe zij tegen de komst van de nieuwe Aanbestedingswet aan kijkt.
Volgens Van den Borne is het primaire doel van het Europese aanbesteden om eerlijke concurrentie te waarborgen binnen de Europese grenzen. Dit houdt in dat Europese bedrijven een gelijke kans moeten krijgen om mee te dingen naar opdrachten die de overheid vergeeft. De nieuwe Aanbestedingswet lijkt dat doel wel eens voorbij te schieten. “De nieuwe wet is een lappendeken van regels. Veel bepalingen zijn niet gericht op het waarborgen van eerlijke concurrentie, maar hebben andere doelen”, zo stelt Van den Borne. Door de lappendeken aan regels wordt bovendien de nieuwe Aanbestedingswet veel te complex.
Het gaat binnen de nieuwe Aanbestedingswet niet alleen om het waarborgen van eerlijke concurrentie. In de Aanbestedingswet 2012 zijn er al extra regels bijgekomen voor het mkb, het beperken van administratieve lasten, etc. Nu komen er weer nieuwe regels bij voor het stimuleren van onderzoek en ontwikkeling, innovatie, sociale voorwaarden, etc.
“De aanbestedingsregels moeten simpeler. Waarom zouden we de regels voor de overheid, speciale sectoren en veiligheid niet gelijk trekken?”
Complexiteit zorgt voor Lawyers-paradise
Maar wat maakt de nieuwe Aanbestedingswet in uw ogen zo complex? Het gaat erom dat er vanuit de Europese Unie in de loop der jaren steeds weer nieuwe regels zijn toegevoegd aan de Europese Richtlijnen. Deze worden als het ware steeds aan de bestaande regels “geplakt”. Deze bepalingen blinken vaak niet uit in duidelijkheid, waardoor er weer nieuwe regelgeving is vereist. Het wordt meer en meer detailregelgeving. Door de complexiteit wordt het een lawyers-paradise.
In mijn ogen zou het beter zijn om niet te gedetailleerd voor te schrijven hoe er moet worden aanbesteed. Ik ben wel van mening dat het aanbesteden netjes moet, maar dit zou ook kunnen met eenvoudigere “principle based” regels. Dit houdt in dat de aanbestedende dienst de aanbestedingsbeginselen moet waarborgen, maar dat wel de vrijheid wordt gegeven om er invulling aan te geven. Ik ben er van overtuigd dat duidelijke en eenvoudige regels leiden tot minder discussie. Ook zou het een goed idee zijn om de regelgeving voor aanbesteden binnen de overheid, speciale sectoren en Defensie en Veiligheid gelijk te trekken. Waarom zouden we immers zoveel verschillende aanbestedingsregels moeten hebben?
“Het is een kwestie van volhouden en vermageren.”
Op de vraag of de Aanbestedingswet kan worden versimpeld antwoordt Van den Borne: “Het is geen haalbare kaart om deze regels op korte termijn te wijzigen. Het gaat om lange termijn denken. Maar dan moeten we nu wel handelen. Dit moeten we samen doen. Wat zou er namelijk gebeuren als de trend wordt voortgezet? Een nog groter woud van regels? Hogere kosten per aanbesteding door de vele procedurereels en een ontevreden overheid en markt?”. Volgens Van den Borne is het een kwestie van de lange adem. Samen optrekken om de regels te verbeteren, de regels te vermageren en vooral te zorgen voor betere resultaten voor overheid en markt. Op het Aanbestedingsplein op 2 en 3 juni vertelt zij hier samen andere topspecialisten meer over.